Dlaczego nie być szczęśliwym? "Alibi na szczęście" Anny Ficner-Ogonowskiej

   Książki takie jak ta nie trafiają do mnie często, ponieważ sama z siebie nie zwracam na nie uwagi. „Alibi na szczęście” zostało mi polecone jako lekkie, życiowe i wciągające czytadełko, a że miałam chwilowo zapotrzebowanie na coś takiego, to czemu nie… Dopiero po przeczytaniu jej zapoznałam się z opiniami czytelników i reklamą, i muszę przyznać, że raz: promocja tej książki robiona była z rozmachem, a dwa: na szczęście ominął on mnie, bo moja ocena jej byłaby zupełnie inna.

    Przyznać też trzeba, że leżała ona odłogiem stanowczo za długo.

   Głowna bohaterka, chociaż odbiega i porządkiem i stylem życia od mojego, jest dosyć „swoja”. Bo kto nie przeżył jakiegoś zawodu miłosnego, i nie czuł tęsknoty za kimś bliskim? Hanna Lerska, nazywająca się tak prosto i sucho, że aż prawie wcale, nie jest przecież przeciętną dziewczyną. Ma 26 lat, jest nauczycielką języka polskiego i mieszka w podwarszawskiej willi, sama. Jedynymi jej bliskimi są przyjaciółka-siostra Dominika i rodzina, do której jeździ na letnie wczasy nad morze. Ot, jest dziewczyna życiowo ustawiona, można by powiedzieć cynicznie. A miałoby to wydźwięk niemiły, dlatego, że jej sytuacja życiowa jest konsekwencją śmiertelnego wypadku rodziców i tajemniczego zniknięcia niejakiego Mikołaja. Te wydarzenia to niedaleka przeszłość, która sprawiła, że niegdyś pełna życia i szczęśliwa Hania, teraz jest osobą chłodną, niemal obojętną i starającą się trzymać od wszystkich na dystans, przerażoną faktem, że ktoś mógłby stać się bliski i zaraz zniknąć. W tym wszystkim jest też Dominika, przysłowiowe żywe srebro, dziecko skrzywdzone w dzieciństwie przez ojca-alkoholika, wychowywane przez rodziców Hani, które już jako dorosła panna goni uparcie za szczęściem, ciągnąć za sobą „siostrę”.

   Właśnie Dominika znajduje Idealnego Przemka, a tuż za nim zjawia się Mikołaj Drugi, Który Jeszcze Nie Wie. I tymi określeniami można streścić dalsze całości losy. Dominika z Przemkiem (a może na odwrót…) radzą sobie świetnie, na ile oczywiście można ogarnąć osobę tak zmienną w nastrojach jak ta wariatka, jednak jej stanowcze dążenie do tego, by być szczęśliwą, wygrywa wszystko. Trudniejsze zadanie ma oczywiście Mikołaj, będący nie dość, że Drugim Tego Imienia, tuż po Pierwszym, Który Zniknął (panna mdleje w reakcji na samo imię), to jeszcze jest starszym bratem „zabujanego” w ładniutkiej nauczycielce licealisty. Muszę przyznać, że podziwiałabym jego cierpliwość, tym bardziej, że o tym, co właściwie spotkało Hankę i dlaczego zachowuje się tak, a nie inaczej, dowiadujemy się wszyscy dopiero gdzieś pod koniec, a aluzje i szczątkowe informacje rzucane gdzieś po drodze dają co prawda pole do domysłów, ale Wielkiej Prawdy nie pokazują totalnie. A zaiste jest ona wielka.

   Tu jest, moim zdaniem, najsłabszy punkt tej powieści: Hanka jest po prostu irytująca. Z tym swoim wiecznym chcę-ale nie chcę-ale chcę-ale się boję, potrafiłaby kamień doprowadzić do tego, że wziąłby i nią potrząsnął, żeby się wreszcie ogarnęła (co zresztą zdarza się robić Dominice, dodając do tego Wygarnianie Prawdy Prosto W Oczy – swoją drogą, strasznie mi się to u niej podobało. Szczera, trafna ocena sytuacji, wyrażana w prostych słowach). Ale Hania pokazuje się, a potem ucieka, obiecuje, że przyjdzie, i nie przychodzi, i nade wszystko – choruje i mdleje, zasypia w samochodzie na miejscu pasażera, daje się ratować z trudnych sytuacji, i jest tak tkliwie romantyczna, że wywołuje to uśmiech albo politowania, albo zrozumienia, a zaraz potem szczerą chęć kopnięcia jej w tyłek, za to, że Mikołaja Porządnego traktuje tak niemiło momentami, niczego mu nie tłumacząc. Dobrym odniesieniem zdaje się być osoba sekretarki, Sylwii z Wielkim Cycem (jak, cholera, typowo…) i ciągotami do przystojnego architekta, z którym pracuje, będącej jakby znakiem ostrzegawczym dla Hanki. Zabawny fakt: Hankę postać Sylwii niewiele zainteresowała. Ból kolejny: to Dominika walczy o szczęście Hanki, nie ona sama.

   Dodają się do tego oczywiście wątki poboczne: problemy w szkole brata Mikołaja, Mateusza, jego „nawrócenie” i uganianie się za Hanką, urozmaicone dawaniem starszemu bratu w… twarz; pani Irenka znad morza, rodzinna atmosfera jej domu i święta, które każdy chciałby spędzić w ten sposób właśnie: w dużym gronie rodzinnym, bez problemów, będąc rozpieszczanym przez niezastąpioną panią domu, znajomi z pracy Hanki, dawna rodzina Dominiki, jej praca i przewroty uczuciowe… Mieszanka codzienności, w której nie ma miejsca na spokój.

   Kolejną rzeczą, która nie podobała mi się w powieści, są imiona i nazwiska bohaterów. Lerska i Starski brzmią jak końcówki czegoś, nie jak osobne nazwiska, i nie dają się utożsamić z charakterami. Zapewne jest to celowy zabieg, by zaznaczyć przeciętność dwóch osób z wielkiego miasta, na które nie zwróciłoby się uwagi w tłumie, ale bez przesady… ani Hanka, ani Mikołaj tacy zwyczajni nie są. To ludzie z charakterem, pasjami, pracą, którą uwielbiają i w której odnoszą sukcesy, nie mają żadnych problemów w życiu, prócz właśnie kwestii uczuć i wspominania przeszłości. Idealne życie, prawda?

   Co na plus? Czyta się lekko, nie nudzi, skłania do zastanowienia momentami i dochodzenia, jak to z tą Hanką w końcu jest i o co jej chodzi, umiarkowanie, ale wciąga. Potem tylko kopniaka w tyłek Lerskiej, tak na szczęście, bo ma kobita go więcej, niż myśli, i oby doceniła, a obu panom życzyć oazy cierpliwości. I kończy się czytać książkę ze świeżą głową, bez kaca i chęci powrotu. A podobno są jakieś dalsze losy? Nie wiem, być może kiedyś poszukam, jeśli trafi mi się potrzeba odświeżenia znowu.

Dane ogólne:
Tytuł oryginału: Alibi na szczęście
Autor: Anna Ficner-Ogonowska
Wydawnictwo: Znak
Rok wydania: 2012
Ilość stron: 656